Từ đầu năm đến nay, làng thờitrang Việt đã vài phen rúng động vì chưng những nghi án tôn giáo nhái, từ bị tố sao chép ý tưởng trong nước cho đến của danh thiếp xót thương hiệu nức tiếng nước ngoài. Thậm chí, có NTK trẻ chưa kịp tạo dựng tên tuổi đã phải tuyên bố áp giải nghệ vì chưng mẫu trang phục tự cho là 100% sáng tạo của mình lại bị phanh phui có 99% đến từ ý tưởng của một hãng nước ngoài.
Đáng buồn hơn khi nghi vấn đạo ý tưởng không tiền gặp ở những khuân mặt trẻ, mới chập cheng chững vào nghề. Và căn nguyên dẫn đến thực trạng lại bắt nguồn từ nhiều vấn đề vẫn tồn đọng trong làng mốt Việt.
1. Nguyên nhân dịp từ tinh thần không tôn trọng bản quyền của NTK
Phần lớn quan điểm của giới chuyên trị cho rằng "giống nhau đến từng chi tiết" khi so sánh mẫu của Hà Duy với thiết kế của xót thương hiệu thời trang Berta – Israel.
Theo NTK gốc Việt Quỳnh Paris, đạo ý tưởng là việc làm đáng lên án hơn là cổ súy, vì: “Những chủ sở hữu đích thực của danh thiếp thiết phương kế đã cần lao sáng tạo cực kỳ tỉ mỉ, công phu, trải qua bao nhiêu bước mới có 1 bộ sưu tập hoàn trả hảo. Vậy mà, một số người làm hàng nhái lại ngang nhiên “ăn cắp” những công đoạn để cho ra đời 1 bộ váy lỗi, hạ thấp giá mà trị của thương hiệu gốc”.
Tuy nhiên, trong không phải NTK nào cũng có cùng suy nghĩ với NTK Quỳnh Paris. Vì vậy, chốc chốc người ngưỡng mộ thời trang lại phải chứng kiến những scandal tuyệt vời loại như NTK này tố NTK kia tôn giáo ý tưởng, hay mẫu thiết kế mới nhất của nhiều NTK trong nước bị giới truyền thông phát hiện giống 70 - 90%, có khi đến 99% danh thiếp mẫu thiết kế nước ngoài đã được biểu diễn trước đó khá lâu.
Có thể kể ra đầu hàng loạt các tên tuổi từ nhỏ đến lớn của làng mốt Việt đã mắc vào khuyết điểm này trong thời kì gần đây như BST mới của Á quân Ngôi sao thiết phương kế 2013 Hà Duy bị cho là đạo ý tưởng từ BST váy cưới đông 2014 của thương xót hiệu Berta – Israel đã được giới thiệu rộng rãi từ tháng 12/2013. Họa tiết trên váy Angela Phương Trinh mặc trong 1 sự kiện diễn ra ngày 18/4 bởi Lê Thanh Hòa thiết phương kế là copy nguyên mẫu hoa văn của 1 thương hiệu thời trang khác tại Việt Nam; hay NTK Cao Minh Tiến trình làng danh thiếp mẫu thời trang thu đông được cho là học theo danh thiếp kiểu trang phục, cách phối phụ kiện của hãng Dolce Gabbana năm 2013 …
NTK Cao Minh Tiến cho rằng không hề sao chép mẫu trang phủ phục hay cách phối phụ kiện của Dolce & Gabbana năm 2013, mặc dầu chúng có rất nhiều điểm tương đồng.
Đặc biệt, dầu đã thành công, nhưng NTK Đỗ Mạnh Cường, Công Trí, Hoàng Hải… vẫn không đứng ngoài nghi vấn tôn giáo ý tưởng, như concept trong bộ ảnh Black Funeral (Đám tang đen) của Đỗ Mạnh Cường không khác gì mấy bộ ảnh hoài tưởng NTK tài tình Yves Saint Laurent, hàng phục loạt mẫu thiết kế của NTK này cũng bị cho là “đồng ý tưởng” với những ông lớn như Versace, Gucci, Lanvin, Dior… Cũng không ít lần mẫu thiết phương kế mới của Công Trí bị phát hiện “tương đồng đáng ngạc nhiên” với các thương hiệu nức danh như Louis Vuitton, Versace… Ở Đẹp Fashion Show 9, NTK Hoàng Hải bị tố đã cắt ghép kiểu dáng từ thiết phương kế của nhiều mác đầu hàng trên thế giới.
Mẫu đầm cam của Đỗ Mạnh Cường trong đêm Fashion Boulevard được cho là sự chắp ghép phần trên của Versace (giữa) và phần dưới của Gucci (phải). Ảnh: 8showbiz
Điều đáng nói là cách đối mặt với scandal và phát ngôn của danh thiếp NTK Việt đã cho thấy phần nào ý thức chưa tôn trọng bản quyền thiết kế.
Trong khi NTK Cao Minh Tiến khẳng định không sao chép Dolce & Gabbana và dạn dĩ tuyên cha nội “thời trang là sự xoay vòng thành ra rất khó nói được bên nào sao chép ý tưởng bên nào” thì không ít NTK khác chọn cách trả lời lấp lửng, hết sức loại như “Bản chất của thời trang là sáng tạo dựa trên những nền móng cơ bản có sẵn và có sự lặp lại theo chu kỳ. Một trang phục, theo tôi tiền có trạng thái nói là hàng đạo khi nó giống mẫu thiết kế thật đến 90%…” dù rằng lời giải thích được cho là không thỏa đáng vì những mẫu trang phủ phục của NTK này giống danh thiếp thiết kế có trước đến mức người không thông hiểu thời trang vẫn có thể nhận ra.
Và thông thường, sau vài phát ngôn lưng chừng như trên của NTK, những vụ lùm xùm tôn giáo ý tưởng lại mau chóng lắng xuống. Dù dư luận có bức xúc bao nhiêu, thì với tình trạng luật bản quyền còn khá lỏng lẻo như ở nước ta, cũng rất khó để NTK “cạch mặt” nạn tôn giáo nhái ý tưởng, nhất là khi lợi nhuận kếch xù từ đây lại rất dễ khiến NTK trở thành ra mờ mắt.
2. Chậm đổi mới, ít đầu tư sáng tạo và chưa có bản sắc riêng
Nhiều thiết phương kế của Hoàng Hải không khác mấy các mẫu trang phục ở nước ngoài đã từng giới thiệu trước đó. Ảnh: Megafun
Tình trạng họa tiết, mẫu mã ở nước ta thường na ná với thiết kế, hoa văn, họa tiết của danh thiếp mẫu thời trang thế giới được lý giải một phần là vì NTK Việt có thói quen học hỏi, lựa chọn từ danh thiếp tuần lễ thời trang đình đám, và cho đó là hợp với mùa, hợp khuynh hướng chung của làng mốt. Cũng không loại trừ trường học hợp bởi chưng không xây dựng được bản sắc riêng, thành ra mẫu trang phục vừa sáng tạo ra dù rằng là công sức của NTK nhưng vẫn không tránh khỏi trùng lặp với danh thiếp mẫu mã khác trên thị trường.
NTK Văn Thành Công đã từng phân điển tích rất sâu sắc vấn nạn này: “Đồng ý bản tính của thời trang thế giới có sự xoay vòng và lặp lại, nhưng danh thiếp NTK thế giới tiền xoay vòng về cách sử dụng phụ hoạ tiết, màu sắc của thập niên 80. Cái hay của thế giới là họ vẫn đưa tính chất cá nhân chủ nghĩa của chính thị mình vào trong thiết kế ở những mùa tiếp kiến theo mà không bao giờ sao chép y nguyên… Còn danh thiếp NTK Việt vẫn chưa để lại dấu ấn cá nhân nào khi học hỏi thiết kế từ thế giới…”.
Sự giống nhau đáng bất ngờ của 2 concept ảnh trong nước và trên thế giới. Ảnh: 8showbiz
Là người không ngại “đụng chạm”, NTK Quỳnh Paris cũng từng nêu rõ ý kiến nghề nghiệp của mình: “Mỗi thương xót hiệu, nhà thiết phương kế đều có tinh thần, những style riêng của mình, song song phối hợp với xu hướng chung... Nhiều người tưởng việc cập nhật chóng vánh các xu hướng là tốt, nhưng dần đà, điều động này sẽ làm cho thời trang Việt mãi mãi bị trì trệ, không có bản sắc. Nhìn nhận một cách thẳng thắn, tôi thấy Việt Nam có rất nhiều trường học hợp móc túi mẫu chứ không phải đi theo xu hướng. Các thương hiệu thời trang ra cái vẻ sưu tập trễ gần hai mùa so với lịch thời trang quốc tế, sự trùng hợp rất khó xảy ra. Huống chi, có vài thương hiệu còn "đổ thừa" bị nhãn hàng phục quốc tế đánh cắp mẫu thì thật khó hiểu”.
3. Sự dễ dãi của cả NTK lẫn khách hàng
Một sự thật đáng buồn là nguyên do của nạn tôn giáo ý tưởng thời trang còn xuất phát từ đích thị quan niệm làm nghề dễ dãi của không ít NTK trong nước. Đơn cử như một NTK từng cho rằng những mẫu trang phủ phục bị tố tôn giáo ý tưởng của mình là do: “Tôi may theo lẻ loi đặt đầu hàng của khách… Chuyện cũng không có gì to tát, khi NTK vẫn làm trang phủ phục theo yêu cầu. Tôi cũng đâu phải là ngoại lệ…”. Sự dễ dãi của NTK còn bộc lộ trong việc sẵn sàng “bê nguyên xi” mẫu họa tiết của người khác sau khi tìm kiếm từ Google vào tác phẩm của mình thay vì chưng tự sáng tạo chúng như NTK Lê Thanh Hòa đã mắc phải…
NTK Lê Thanh Hòa phải xin lỗi tác giả vì đã lấy họa tiết này trên mạng và cho vào thiết phương kế của mình.
Cũng không thể phủ nhận căn nguyên gây ra sự dễ dãi của NTK một phần đến từ các khách hàng cao cấp, như trường học hợp Angela Phương Trinh hay Chung Thục Quyên đều từng đề nghị NTK may trang phục cho mình giống với nguyên mẫu nước ngoài, với lý vì neo người giản là “thích” hoặc “thấy đẹp”.
Làng thời trang Việt đang dần khởi sắc bởi chưng những thành công bước đầu của nhiều mẫu trẻ, hay các NTK gốc Việt được vinh danh trên thị trường quốc tế. Nhưng những tồn ứ từ nhiều NTK trong nước vô hình chung đã hình thành nên câu chuyện “con sâu làm rầu nồi canh”. Uớc mơ chinh phục biển lớn của thời trang Việt bởi thế xem ra còn quá xa vời.
.jpg)
Đăng nhận xét